Dersin Ayrıntıları
YarıyılKoduAdıT+U+LKrediAKTSSon Güncelleme Tarihi
7ECF401FARMAKOGNOZİ III2+0+02328.08.2025

 
Dersin Detayları
Dersin Dili Türkçe
Dersin Düzeyi Lisans
Bölümü / Programı ECZACILIK FAKÜLTESİ (313)
Öğrenim Türü Örgün Öğretim
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Öğretim Şekli Yüz Yüze
Dersin Amacı Öğrencileri sekonder metabolitlerin önemli bir grubu olan ve ilaç olarak kullanılan alkaloitler konusunda: sınıflandırılmaları, kimyasal yapıları, elde edilmeleri, teşhis reaksiyonları, bulundukları kaynaklar ve farmakolojik-biyolojik etkileri yönünden bilgilendirmektir. Ayrıca, Biyoteknolojinin Farmakognozi alanındaki uygulamalarından kısa örnekler vererek Farmakognozinin diğer alanları hakkında da fikir sahibi olmalarını sağlamaktır.
Dersin İçeriği Alkaloitlerin tanımı, teşhis reaksiyonları, miktar tayinleri, ekstraksiyon ve izolasyon yöntemleri, kimyasal sınıflandırılmaları, alkalAlkaloitlerin tanımı, teşhis reaksiyonları, miktar tayinleri, ekstraksiyon ve izolasyon yöntemleri, kimyasal
sınıflandırılmaları, alkaloit içeren familyalar, önemli alkaloit drogları, drogların özellikleri, kimyasal yapıları
ve kullanılışları. Farmakognozi biliminde alkaloitlerin yeri ve önemi ile biyoteknolojinin Farmakognozi’deki
yeri.
Dersin Yöntem ve Teknikleri Anlatım; Tartışma
Ön Koşulları Yok
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. Didem ŞÖHRETOĞLU
Dersi Verenler Dr.Öğretim Üyesi V. Murat Kutluay
Dr.Öğretim Üyesi Zeynep DOĞAN
Dersin Yardımcıları Yok
Dersin Staj Durumu Yok

Ders Kaynakları
Kaynaklar 1. Evans, W.C., Trease and Evans? Pharmacognosy, 15th Edition, Elsevier Ltd., London, 2002. 2. Bruneton, J., Pharmacognosy, Phytochemistry, Medicinal Plants, Lavoisier Publishing Inc., Springer-Verlag, New York, 1995. 3. Samuelsson, G., Drugs of Natural Origin- A Textbook of Pharmacognosy, 5th Revised edition, Kristianstads Boktryckeri AB, Stockholm (2004) 4. Colegate, S.M., Molyneux, R.J., Bioactive Natural Products, Detection, Isolation and Structural Determination, CRC Press, London (1993). 5. Farmakognozi Cilt 1/2, Tanker M, Tanker N, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları. 6. Tyler VE, Brady LR, Robbers JE Pharmacognosy, Lea & Febriger, Philadelphia, 1981. 7. Ders notları (Metin, görsel sunum notları)


Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme Ölçütleri
Yarıyıl Çalışmaları Sayısı Katkı
Ara Sınav 1 % 50
Devam 28 % 0
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 50
Toplam :
30
% 100

 
AKTS Hesaplama İçeriği
İş Yükü Sayısı Süre Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi 14 2 28
Sınıf Dışı Ç. Süresi 14 2 28
Ara Sınava Hazırlık 1 14 14
Genel Sınav Hazırlık 1 20 20
Toplam İş Yükü   AKTS Kredisi : 3 90

 
Dersin Öğrenme Çıktıları: Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:
Sıra NoAçıklama
1 Alkaloitlerin Farmakognozi ve Eczacılık açısından önemlerini anlatır.
2 Alkaloitlerin tanımını, teşhis reaksiyonlarını, miktar tayinlerini, ekstraksiyon ve izolasyon metodlarını,kimyasal sınıflandırılmalarını, alkaloit içeren familyaları, önemli alkaloit droglarını, drogların özelliklerini, kimyasal yapılarını ve kullanılışlarını nedenleriyle birlikte açıklar.
3 Alkaloitlerin amino asitler esas alınarak sınıflandırılmasını (ornitin ve lizinden türeyen alkaloitler, fenilalanin ve tirozinden türeyen alkaloitler, triptofandan türeyen alkaloitler, piperidin türevleri, nikotinik asitten türeyenler, terpen alkaloitleri, steroidal alkaloitler, flavo alkaloitler, hayvansal alkaloitler vb) sıralar ve anlatır.
4 Her sınıfa ait alkaloit örneklerini, kimyasal yapılarını, bulundukları bitkileri ve/veya diğer doğal kaynakları, drogları, elde edilme yöntemlerini, tanımlanmalarını, miktar tayinlerini, etkilerini ve eğer var ise, tedavide kullanılan preparatlarını sıralar ve anlatır.
5 Farmakognozi’de biyoteknolojik uygulamalar, fermentasyon, antibiyotikler, aşılar, terapötik proteinler ve enzimleri sıralar ve anlatır.
6 Biyoteknolojik ürünleri, bitki doku kültürünü ve elde edilen tıbbi bileşikleri açıklar.
7 Ders bitiminde öğrenci doğal kaynaklı ve tedavide kullanılan ilaçları, özellikle alkaloitleri sıralar ve anlatır.

 
Ders Konuları
HaftaKonuÖn HazırlıkDökümanlar
1 Alkaloitler: Tanımlar, Biyogenez, genel özellikleri, sınıflandırma
2 Ornitin ve Lizinden Türeyen Alkaloitler Tropan Alkaloitleri ve droglar Tropan Alkaloitlerinin Endüstriyel Kaynağı
3 Pirolizidin Alkaloitleri, Kinolizidin Alkaloitleri, İndolizidin Alkaloitleri, Piperidin Alkaloitleri Nikotinik Asitten Türeyen Alkaloitler ve droglar
4 Fenil Alanin ve Tirozinden türeyen Alkaloitler Fenetilaminler, İzokinolin Alkaloitleri, Benzilizokinolinler ve droglar, Bisbenzilizokinolinler-Kürar alkaloitleri
5 Aporfinoitler, Protoberberin Türevleri ve droglar, Morfinan Alkaloitleri ve droglar
6 Fenetilizokinolinler, Amaryllidaceae Alkaloitleri, Monoterpen izokinolinler Triptofandan Türeyen Alkaloitler ve droglar
7 Ergolin Alkaloitleri, Monoterpen İndol Alkaloitleri ve droglar, Rauwolfia Alkaloitleri, Kinolin Alkaloitleri Taşıyan Droglar
8 ARA SINAV
9 Antranilik Asitten Türeyen Alkaloitler, Histidinden Türeyen Alkaloitler ve droglar, Terpen Alkaloitleri ve droglar
10 Purin Bazları ve droglar
11 Flavo Alkaloitler, Siklopeptit alkaloitler, Makro Mantarlarda bulunan alkaloitler
12 Deniz canlılarından elde edilen alkaloitler, Hayvansal Alkaloitler
13 Farmakognozi’de Biyoteknoloji- Fermentasyon, antibiyotikler, aşılar, terapötik proteinler ve enzimler
14 Farmakognozi’de Biyoteknoloji-Biyofarmasötikler. Bitki biyoteknolojisi ile elde edilen ürünler
15 Genel Sınava hazırlık
16 GENEL SINAV

 
Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
Dersin Program Çıktılarına Katkısı
P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 P12 P13 P14 P15
Ö1 5 1 5 1 5 5 5 1 4 3 5 5 3 5 3
Ö2 5 1 5 3 5 5 5 1 2 2 5 4 3 5 3
Ö3 5 1 5 1 5 5 5 1 1 1 5 4 3 5 3
Ö4 5 1 5 3 5 4 5 1 5 2 5 4 3 5 3
Ö5 5 1 5 3 5 3 5 1 3 2 5 4 3 5 3
Ö6 5 1 5 1 5 3 5 1 3 2 5 4 3 5 3
Ö7 5 1 5 2 5 4 5 1 3 2 5 4 3 5 3

  Katkı Düzeyi: 1: Çok Düşük 2: Düşük 3: Orta 4: Yüksek 5: Çok Yüksek

  
  https://bilsis.hacettepe.edu.tr/oibs/bologna/progCourseDetails.aspx?curCourse=2541601&lang=tr